ZEKAT
Sahiplenilebilecek türden her eşyayı elde. etmeye çalışmak her insanın doğasında var olan bir arzudur. Bedeni koruma, giyinme ve barınma ihtiyacını karşılama gibi dürtüler sahib olma eğilimini kamçılayan diğer faktörlerdir. Güç ve üstünlük sağlama eğilimleri de sahib olma eğilimine eşlik edebileceği gibi, insan sırf sahib olma ve bununla hazza ulaşma tutkusu da geliştirebilir.Her insanın fıtratında mal sevgisi ve birşeylere sahib olma arzusu vardır. Çocukların, kendi evlerinin, ailesinin eşyalarının kendilerine ait olduğunu söyleyerek duydukları basit duyguya benzeyen, doğuştan gelen bir duygudur bu.Sahib olma duygusunun etkisiyle insan, malını mülkünü koruyarak onları geliştirme ve üretme, çoğaltma eğilimi gösterir. Zenginlik ve servet peşinden koşar.Sahibiyet duygusunun dürtmesiyle daha çok şeye sahib olma yolunda çaba sarfetmek insan için engellenemez™-------sKUR'AN'DA İBADET PSİKOLOJİSİbir arzudur. Psikologların "çıkar dürtüsü" adını verdiği şeyin, konunun bu boyutu olduğunu zannediyoruz. Sahib olunan malı, eşyayı korumak, geliştirmek ve daha fazlasına sahib olmak için motive olmak. (1)Bütün güdü ve yönsemeler gibi, sahib olma duygusunun, çıkar güdüsünün kontrol altına alınması, başıboş bırakılmaması zorunludur. Zekât ibadetinin birinci hedefi bu güdüyü ve bunun etki alanındaki eğilimleri kontrol altına almak, doyurulurken de değer ölçülerine göre doyurulmasını sağlamaktır.Eğer herhangi bir kontrol mekanizması bulunmazsa, sahib olma ve çıkar dürtüsünde aşırı bir doyumsuzluk, ihtiras ve azma temayülleri baş gösterir. Bu doyumsuzluk bir yandan bitkinlik ve iç sıkıntısı doğururken, öte yandan cimrilik gibi olumsuz karakter özelliklerinin ortaya çıkmasına yol açar.Zekât öncelikle cimrilik gibi olumsuz karakterlerden insanı uzak tutar, temizler. İnsanın bencillik, cimrilik gibi duyguların üstüne çıkmasını, bu gibi duygulara galip gelmesini, onları kontrol altına almasını sağlar. Kur'ân bunu, bir tür temizlik, arınma olarak değerlendirir. Zekat, mala bağlılıktan, çıkar güdüsünün esiri olmaktan, sahib olma duygusunun sonu gelmez duyumsuzluğuna boyun eğmekten kurtuluşu ifade eder. -"Onların mallarından, kendilerini temizleyeceğin, yücelteceğin bir sadaka al..." (2) âyetinde alınması isteneniKUR'AN'DA İBADET PSİKOLOJİSİ;sadakanın zekât olduğu söylenmiştir. Temizlik ise, günahlardan, mal sevgisinden (3) (kontrolsüz mal edinme ihtirasından) arınmak anlamına gelir. Mala bağlılık, doyumsuz bir çıkar tutkusu, sınırsız sahib olma ihtirası, insanın büsbütün cimri kesilmesi gibi olumsuz karakterlerin habercisi olur.İşte zekât, böyle kirli, kötü, yanlış karakterlerden bireyin kişiliğini arındırarak, yerine diğergamlık gibi temiz, iyi, doğru karakterlerin gelmesini sağlar. Diğergamlık, sahib olma konusunda temizlenmeyi, arınmışlığı, dengeyi sembolize eder.
Alıntı
İndir
